เป็นโรคที่เกิดจากการหลั่งฮอร์โมนการเจริญเติบโต (Growth Hormone หรือ GH) มากเกินไปในผู้ใหญ่ โดยปกติแล้ว ThaiSeoLink ฮอร์โมนนี้จะถูกหลั่งจากต่อมใต้สมอง (Pituitary Gland) ซึ่งเรียกว่า “อะดิโนม่า” (adenoma) ซึ่งมีหน้าที่ควบคุมการเจริญเติบโตของร่างกาย ที่ผลิตฮอร์โมนการเจริญเติบโตในปริมาณมากเกินไป โดยการวินิจฉัย และการรักษาอะโครเมกาลีมักต้องการการตรวจสอบอย่างละเอียดจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อระบุสาเหตุที่แท้จริง และวางแผนการรักษาที่เหมาะสม
สาเหตุของการเกิดโรค
เนื้องอกที่ต่อมใต้สมอง (Pituitary Adenoma) สาเหตุหลักของอะโครเมกาลีคือการมีเนื้องอกที่ไม่ใช่มะเร็งในต่อมใต้สมอง (pituitary gland) ซึ่งเรียกว่า “อะดิโนม่า” (adenoma) ที่ผลิตฮอร์โมนการเจริญเติบโตในปริมาณมากเกินไป เนื้องอกนี้มักเป็นเนื้องอกชนิดฮอร์โมนผลิตสูง (growth hormone-secreting adenoma)
- เนื้องอกที่ต่อมใต้สมอง (Pituitary Adenoma) สาเหตุหลักของอะโครเมกาลีคือการมีเนื้องอกที่ไม่ใช่มะเร็งในต่อมใต้สมอง (pituitary gland) ซึ่งเรียกว่า “อะดิโนม่า” (adenoma) ที่ผลิตฮอร์โมนการเจริญเติบโตในปริมาณมากเกินไป เนื้องอกนี้มักเป็นเนื้องอกชนิดฮอร์โมนผลิตสูง (growth hormone-secreting adenoma)
- การสร้างฮอร์โมนการเจริญเติบโตผิดปกติ ในบางกรณี อะโครเมกาลีอาจเกิดจากปัญหาในส่วนอื่นของร่างกายที่ทำให้มีการสร้างฮอร์โมนการเจริญเติบโตสูงเกินไป ตัวอย่างเช่น
- เนื้องอกที่ต่อมไทรอยด์: ซึ่งอาจกระตุ้นการสร้างฮอร์โมนการเจริญเติบโต
- เนื้องอกที่ต่อมหมวกไต: เช่น อะดิโนม่า หรือคอร์ติซอลสูงที่อาจกระตุ้นการสร้างฮอร์โมนการเจริญเติบโต
- ซินโดรมที่เกี่ยวข้อง: บางครั้งอะโครเมกาลีอาจเกิดร่วมกับโรคหรือซินโดรมทางพันธุกรรม เช่น
- ซินโดรมของ Multiple Endocrine Neoplasia (MEN) type 1: เป็นกลุ่มของโรคที่เกี่ยวข้องกับการมีเนื้องอกที่หลายต่อมในระบบต่อมไร้ท่อ รวมถึงต่อมใต้สมอง
- ซินโดรมของ McCune-Albright: ซึ่งเป็นโรคพันธุกรรมที่เกี่ยวข้องกับความผิดปกติในระบบฮอร์โมนและการเจริญเติบโต
- การตอบสนองที่ผิดปกติของร่างกาย ในกรณีที่หายาก อะโครเมกาลีอาจเกิดจากการตอบสนองที่ผิดปกติของร่างกายที่กระตุ้นการสร้างฮอร์โมนการเจริญเติบโต
อาการของอะโครเมกาลี
เกิดจากการมีฮอร์โมนการเจริญเติบโต (Growth Hormone หรือ GH) มากเกินไปในร่างกาย ทำให้เกิดการเจริญเติบโตของกระดูกและเนื้อเยื่อต่างๆ โดยมีอาการที่เด่นชัด โดยปกติแล้วสาเหตุของ acromegaly คือการมีเนื้องอกที่ต่อมใต้สมอง (pituitary adenoma) ซึ่งทำให้เกิดการหลั่งฮอร์โมนการเจริญเติบโตมากเกินไป เมื่อไม่ทำการรักษา อาการนี้อาจทำให้เกิดปัญหาสุขภาพอื่นๆ
- การขยายขนาดของมือและเท้า: นิ้วมือและนิ้วเท้าจะมีขนาดใหญ่ขึ้นและอาจรู้สึกว่ามือและเท้าแคบเกินไปกับรองเท้าหรือเครื่องประดับ
- การเปลี่ยนแปลงของใบหน้า: ขนาดของคาง จมูก และริมฝีปากอาจมีการขยายใหญ่ขึ้น หน้าผากอาจมีลักษณะโปนออก และโหนกแก้มอาจดูเด่นขึ้น
- การขยายใหญ่ของอวัยวะภายใน: เช่น หัวใจ ตับ และไต
- การเจริญเติบโตของเนื้อเยื่ออื่นๆ: เช่น ลิ้นที่ใหญ่ขึ้น ซึ่งอาจทำให้พูดลำบากหรือหายใจไม่สะดวก
- การเปลี่ยนแปลงของผิวหนัง: ผิวหนังอาจหนาขึ้นและมีการเกิดก้อนหรือการเปลี่ยนแปลงที่ผิดปกติ เช่น จุดหรือการเสื่อมของผิวหนัง
- อาการทางระบบประสาท: อาจมีอาการปวดศีรษะ, การมองเห็นผิดปกติ, หรือความดันในโพรงสมองสูงเนื่องจากเนื้องอกที่ต่อมใต้สมอง
- อาการทางสุขภาพทั่วไป: อาจรวมถึงการมีปัญหาความดันโลหิตสูง, โรคเบาหวาน, หรือปัญหาการนอนหลับ เช่น การหยุดหายใจขณะหลับ (sleep apnea)
- ปัญหาที่เกี่ยวข้องกับข้อ: เช่น ข้อต่ออักเสบหรือปวดข้อ
ผลกระทบจากโรค acromegaly
ในกรณีของอะโครเมกาลี ฮอร์โมนการเจริญเติบโตที่หลั่งมากเกินไปจะทำให้เกิดการขยายตัวของกระดูก และเนื้อเยื่ออ่อนในร่างกาย ซึ่งจะส่งผลให้ลักษณะภายนอกของผู้ป่วยมีการเปลี่ยนแปลงอย่างเห็นได้ชัด เช่น การขยายขนาดของมือ, เท้า, และใบหน้า อาการของอะโครเมกาลีอาจเกิดขึ้นอย่างช้าๆ ทำให้บางครั้งผู้ป่วยอาจไม่สังเกตเห็นการเปลี่ยนแปลงทันที การวินิจฉัยและการรักษาในระยะแรกสามารถช่วยป้องกันหรือชะลอการเกิดภาวะแทรกซ้อนได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ขอบคุณแหล่งที่มาข้อมูล : Pobpad