Biophilic Design คืออะไร?
Biophilic Design (ไบโอฟีลิก ดีไซน์) คือแนวคิดการออกแบบที่เกิดจากความเชื่อว่า “มนุษย์มีสายสัมพันธ์กับธรรมชาติโดยกำเนิด” (Biophilia) และเราทุกคนต่างโหยหาแสงแดด ลม ต้นไม้ น้ำ เสียงนกร้อง หรือแม้แต่เงาไม้ในชีวิตประจำวัน
แนวคิดนี้เริ่มได้รับความนิยมในโลกของสถาปัตยกรรมและการออกแบบภายใน โดยเฉพาะในยุคที่เราต้องอยู่กับจอคอมฯ ผนังสี่เหลี่ยม และการตัดขาดจากธรรมชาติมากขึ้นทุกวัน
ดังนั้น Biophilic Design จึงเป็นการ “ดึงธรรมชาติเข้ามาใกล้ตัว” ผ่านการออกแบบพื้นที่อยู่อาศัย ให้เรารู้สึกเชื่อมโยงกับธรรมชาติมากขึ้นแม้จะอยู่ในเมือง
ลักษณะของบ้านสไตล์ Biophilic Design
บ้านที่ออกแบบตามแนว Biophilic Design ไม่จำเป็นต้องมีป่าในบ้านหรือบ่อปลาคาร์ปข้างเตียงเสมอไป แต่มันคือการเลือกองค์ประกอบต่าง ๆ อย่างมีเจตนาเพื่อให้เกิด “ความรู้สึกธรรมชาติ” อย่างแท้จริง
ตัวอย่างองค์ประกอบที่มักพบในบ้านสไตล์นี้ ได้แก่:
การเปิดรับแสงธรรมชาติ เช่น หน้าต่างบานใหญ่หรือ Skylight
การใช้ต้นไม้จริง (ไม่ใช่พลาสติก) ไม่ว่าจะเป็นไม้ใบ ไม้แขวน หรือสวนแนวตั้ง
วัสดุจากธรรมชาติ เช่น ไม้ หิน ปูนเปลือย ผ้าฝ้าย หวาย
โทนสี Earth tone: สีเขียวหม่น, น้ำตาลไม้, เทาปูน, ขาวนวล
การระบายอากาศแบบธรรมชาติ เช่น หน้าต่างที่เปิดทะลุสายลมได้
เสียง กลิ่น และแสงที่ชวนให้รู้สึกถึงธรรมชาติ เช่น เสียงน้ำหยด กลิ่นไม้หอม แสงแดดตอนเช้า
แล้วทำไม Biophilic Design ถึงเป็นที่นิยม?
เพราะมันไม่ได้สวยอย่างเดียว แต่มันทำให้รู้สึกดีด้วย มีงานวิจัยมากมายในวงการสถาปัตยกรรมและจิตวิทยาสิ่งแวดล้อมที่ชี้ว่า:
- การอยู่ใกล้ธรรมชาติช่วยลดความเครียด
- เพิ่มสมาธิและประสิทธิภาพในการทำงาน
- ช่วยให้นอนหลับดีขึ้น
- ลดอัตราการป่วยซึมเศร้าในคนเมือง
- กระตุ้นความคิดสร้างสรรค์
ในยุคที่เราถูกห้อมล้อมด้วยเทคโนโลยี ความวุ่นวาย และความเร่งรีบ Biophilic Design จึงกลายเป็น “พื้นที่ปลอดภัย” ที่ร่างกายและจิตใจสามารถฟื้นตัวได้
เริ่มต้นเป็นสาย Biophilic ง่ายกว่าที่คิด
ข่าวดีคือ… คุณไม่ต้องรื้อบ้านใหม่เพื่อเข้าสายนี้ แค่ลองทำสิ่งเล็ก ๆ เหล่านี้ดูก่อน เช่น
- วางกระถางต้นไม้ใบเล็ก ๆ บนโต๊ะทำงาน
- เปิดม่านรับแดดทุกเช้า แม้จะไม่มีวิวสวนก็ตาม
- เปลี่ยนผ้าปูโซฟาหรือปลอกหมอนให้เป็นโทนธรรมชาติ เช่น เขียวมะกอก น้ำตาลไม้
- เปิดหน้าต่างวันละ 15 นาที ให้ลมธรรมชาติพัดผ่าน
- หาพรมลายใบไม้ หรือโคมไฟที่ให้แสงอุ่น ๆ มาใช้แทนไฟฟลูออเรสเซนต์
ถ้าคุณรู้สึก “อบอุ่น” กับบ้านแบบนี้…คุณคือสาย Biophilic Design แน่นอน
Biophilic Design ไม่ได้เป็นแค่เทรนด์แต่งบ้าน แต่มันคือการกลับไปหาสิ่งที่เราคิดถึงโดยไม่รู้ตัว — ความเรียบง่าย ความสงบ ความรู้สึกที่เราเคยมีตอนวิ่งเล่นใต้ต้นไม้เมื่อตอนเด็ก
ดังนั้น ถ้าคุณเคยหลงรักภาพบ้านที่แสงส่องผ่านม่านไม้ไผ่ มีต้นไม้ใบเขียวอยู่ริมหน้าต่าง และพื้นไม้สีน้ำผึ้งสะท้อนแดดอ่อน ๆ ยามบ่าย
ขอแสดงความยินดี — คุณคือ “สาย Biophilic Design” อย่างเต็มตัวแล้ว!
หากคุณอยากลองเปลี่ยนบ้านของคุณให้มีความเป็นธรรมชาติมากขึ้น เริ่มจากมุมเล็ก ๆ ที่อยู่ใกล้หัวใจ แล้วคุณจะพบว่าความรู้สึกดี ๆ ไม่ได้อยู่ไกลจากตัวเลย
ขอบคุณรูปภาพจาก foyr, kovifabrics, woodpulse และ ArchDaily
